Embedded Files
Za područje Beograda postoje prilično brojne informacije od strane građana, o javljanju pčelinjih rojeva ili društava koja ih potencijalno ugrožavaju u/na njihovim privatnim ili poslovnim objektima ili javnim prostorima; za sada ne postoje regulisani načini da se ovakvi problemi rešavaju, niti zvanično vođenje evidencije. Veliki broj takvih slučajeva biva prijavljen pojedincima sa pčelarskim iskustvom, koji su u mogućnosti da se angažuju samo u ograničenoj meri.
U periodu 2011-2017. godine, SOS mobilna ekipa za spasavanje i zbrinjavanje pčela primila je skoro 1.500 poziva sa prijavama problematičnog prisustva medonosnih pčela: što zadivljalih, potencijalno feralnih društava (460), što rojeva (537), što nedovoljno preciznih dojava (društvo ili roj: 374).
Posle eliminacije različitih spornih navoda, mapirali smo 1.315 unikatnih javljanja pčela (ponekad na ponovljenim lokacijama). Lokacije nalaza smo grupisali u nekoliko zona na gradijentu urbano jezgro-periferija, uz posebno evaluiranje potencijalnog prisustva većih aglomeracija gajenih društava (kao mogućeg neposrednog "rezervoara"); poseban fokus analize bio je na visoko-urbanizovanim, pre svega centralnim područjima (oko 330 unikatnih slučajeva), gde se nalazi mogu tretirati kao pretežno feralnog karaktera. Kontekstualno i na osnovu dopunskih informacija (iz telefonskog intervjuisanja dostupnih građana), analizirali smo i dugotrajnost preživljavanja društava, što takođe indicira feralni status.
Geo-prostornom analizom elemenata prostornog rasporeda i međusobne uslovljenosti različitih kategorija javljanja u odnosu na parametre kvaliteta urbanih prostora za polinatore i fenologije pčela, procenjivali smo obrasce distribucije i dugotrajnog opstanka feralnih društava u urbanim uslovima. Rezultati ukazuju na izuzetno veliku i stabilnu gustinu populacije i još neobičnije dugo trajanje feralnih društava, što predstavlja u svetskim razmerama redak fenomen.
Naime, posle masovnog odumiranja divljih društava "zapadne" medonosne pčele širom Evroazije i Severne Amerike usled širenja Varroa destructor, društva koja nisu tretirana protiv parazita i patogena traju veoma kratko (1-3 godine), pa odbegli rojevi ne formiraju trajnu feralnu populaciju. Izolovani slučajevi dužeg preživljavanja društava (nepoznati u urbanim uslovima) pobuđuju veliku naučnu pažnju: razumevanje faktora stabilnog održavanja feralnih populacija moglo bi doprineti podizanju otpornosti medonosne pčele na kompleks uzročnika sve masovnijeg odumiranja društava ovog izuzetno važnog oprašivača velikog dela entomofilnih divljih i gajenih biljaka (čime je generalno ugrožena ekonomičnost i bezbednost proizvodnje hrane).
Power point prezentaciju sa Simpozijuma entomologa Srbije, održanog u septembru 2019. godine preuzmite ovde:
Power point prezentaciju sa Simpozijuma entomologa Srbije, održanog u septembru 2019. godine preuzmite ovde:
Apstrakt rada o slobodnoživećim medonosnim pčelama u Beogradu preuzmite ovde:
Apstrakt rada o slobodnoživećim medonosnim pčelama u Beogradu preuzmite ovde:
Vesti, novosti
Vesti, novosti
*Jun 2023: Kako je Beograd postao idealno stanište za divlje pčele, portal Klima 101
*Decembar 2022: Šetnja po Beogradu i posmatranje društava slobodnoživećih medonosnih pčela, sprovedena u okviru kongresa Apidologije, EurBee 9 - izveštaj o šetnji objavljen u naučnom časopicu Bee World
*Decembar 2021: Objavljena naučna studija o feralnim medonosnim pčelama u Beogradu u časopisu Insects
Gostovanje u emisiji Marka Žvaka "Gradske pčele"
Gostovanje u emisiji Marka Žvaka "Šta ako ostanemo bez pčela?"
Online simpozijum o monitoringu slobodno-živećih pčela, Honey Bee Watch, 28. jun 2023.
Page updated
Report abuse